18 kwietnia pierwszym dniem Tygodnia Sadzenia Dębów
Proponujemy by dzień 18 kwietnia (rocznica dnia koronacji Bolesława Chrobrego na Króla Polski) ustanowić ogólnopolskim pierwszym dniem Tygodnia Sadzenia Dębów.
Siła, majestat i symbolika jakie reprezentuje Dąb jest adekwatna by właśnie on był stałym symbolem naszej tożsamości i siły Państwa Polskiego.
Dlaczego właśnie Dąb?
Dąb – król lasów, symbol mocy i wieczności
Dąb (łac. Quercus), majestatyczne drzewo liściaste, od wieków zajmuje wyjątkowe miejsce w historii, wierzeniach i kulturze Polski. Jego potężny pień, rozłożysta korona i zdolność do przetrwania setek lat uczyniły go symbolem siły, wytrwałości i nieśmiertelności. W polskim krajobrazie dęby często górowały nad innymi drzewami, stając się naturalnymi pomnikami przyrody i świadkami dziejów narodu.
Siła dębu
Dąb słynie z niezwykłej wytrzymałości – jego drewno jest twarde, odporne na warunki atmosferyczne i upływ czasu, co czyniło je niegdyś niezastąpionym materiałem w budownictwie, szczególnie w konstrukcji chat, mostów czy okrętów. Korzenie dębu sięgają głęboko w ziemię, dając mu stabilność nawet w obliczu najsilniejszych wichur. Niektóre okazy, jak słynny Dąb Bartek w Zagnańsku, liczą sobie ponad 600 lat, co świadczy o ich zdolności do przetrwania wojen, klęsk żywiołowych i zmian historycznych. Ta fizyczna moc była dla ludzi odbiciem trwałości i niezłomności ducha.
Symbolika w wierzeniach słowiańskich i polskiej kulturze
W przedchrześcijańskich wierzeniach Słowian dąb był drzewem świętym, poświęconym Perunowi – bogu gromów, nieba i wojowników. Uważano, że pod jego koroną odbywają się obrzędy, a sam dąb jest miejscem zamieszkania boskich mocy. Jego liście i żołędzie miały chronić przed złem, a miejsca porażone piorunami, często dęby, uznawano za święte – znak bezpośredniego kontaktu z Perunem. Ta sakralna rola przetrwała w folklorze polskim, gdzie dęby często pojawiają się jako strażnicy ziemi i świadkowie ważnych wydarzeń.
W czasach chrześcijańskich dąb zachował swoje znaczenie jako symbol siły i łączności z naturą. W wielu wsiach sadzono dęby na znak ważnych momentów – narodzin, ślubów czy zwycięstw. Drzewa te były też punktami orientacyjnymi i miejscami schadzek, jak np. dęby rogalińskie, które do dziś przypominają o dawnej potędze przyrody i jej związku z ludzkim życiem.
Znaczenie w tysiącletniej historii Polski
Dąb, zdolny przetrwać nawet tysiąc lat, jest żywym świadkiem historii państwa polskiego, które w 966 roku, wraz z chrztem Mieszka I, rozpoczęło swoją ponad tysiącletnią drogę. Drzewa te, rosnące już w czasach kształtowania się polskiej państwowości, widziały narodziny dynastii Piastów, rozkwit Rzeczypospolitej Obojga Narodów, jej upadki i odrodzenia. W okresie zaborów, gdy Polska walczyła o zachowanie tożsamości, dęby symbolizowały trwałość i nadzieję na odrodzenie – podobnie jak drzewo, które przetrwa burze, naród miał przetrwać niewolę. Powstanie styczniowe czy późniejsze zrywy niepodległościowe często wiązały się z miejscami naznaczonymi przez te drzewa, które dawały cień i schronienie walczącym. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku dąb stał się też symbolem odbudowy – sadzono je w parkach i alejach jako znak nowego początku. Długowieczność dębu odzwierciedla więc nie tylko biologiczne trwanie, ale i historyczną ciągłość Polski, która mimo przeciwności losu pozostaje niezłomna.
Dąb w życiu ludzi
Dla zwykłych ludzi dąb był nie tylko świadkiem historii, ale i praktycznym darem natury. Żołędzie służyły jako pokarm dla zwierząt, kora miała właściwości lecznicze, a drewno dostarczało materiału na narzędzia i opał. Jednak ponad to wszystko dąb budził respekt – jego monumentalność przypominała o potędze przyrody i kruchości ludzkiego losu wobec niej. W literaturze, jak w „Panu Tadeuszu” Mickiewicza, dąb pojawia się jako metafora dawnej świetności i łączności z przodkami, a jego tysiącletni potencjał życia wzmacnia obraz Polski jako narodu o głębokich korzeniach.
Dąb w polskim ujęciu to więcej niż drzewo – to żywy symbol, który łączy tysiącletnią historię, wiarę i codzienne życie. Jego siła fizyczna i duchowa, zdolność do trwania przez wieki, wciąż inspiruje, przypominając o korzeniach, z których wyrasta naród.
Fundatorzy Fundacji Mój Las
Uchwała Fundacji marzec 2025 r